Ferdinand Hodler pokazuje tutaj w imponujący sposób, jak secesja łączy się z realizmem. W motywie młodego lasu bukowego wyraźnie widoczne są lekkie zaokrąglenia, tak typowe dla secesji. Jesteśmy tu późną jesienią lub bezśnieżną zimą, najpóźniej pod koniec zimy, jeszcze zanim krokus zechce spojrzeć w świat. Bo drzewa są nagie, tylko gdzieniegdzie na gałęziach wiszą jeszcze zeschnięte liście, a ziemia jest spieczona. Długie cienie pokazują, że jest jeszcze wczesna pora dnia. Widz ma słońce za plecami, więc patrzy w kierunku zachodnim. W tle widać delikatne sosny, których jasne korony wznoszą się delikatnie, niemal ochronnie, nad młodymi z tej perspektywy bukami.

W zasadzie na tym można by wyczerpać opis. Nastrojowe zdjęcie o wczesnej zimowej porze. Ale przy bliższym przyjrzeniu się odkrywa się po lewej stronie poniżej wzgórze mrówek, które ukrywa ruchliwą aktywność, ale z punktu widzenia widza wydaje się znikać zupełnie nieruchomo i niespektakularnie w tle. U góry po prawej stronie, wyraźnie bliższe liście wskazują, że nie patrzymy na ten las wyłącznie z zewnątrz. To musi być polana, na której stoimy, bo co najmniej jedno drzewo jest bardzo blisko nas. W środku obrazu, jasna smuga na dnie lasu pokazuje, że jest to ścieżka, którą jakieś istoty przemierzały raz po raz. Wygląda na to, że po kilku metrach gubi się w lesie. Czy to jest szlak do gry?

Jeśli teraz zbliżysz się nieco i przyjrzysz się dokładnie obrazowi, zauważysz, że tam, gdzie szlak wydaje się kończyć, dostrzegasz dwie cieniste, podobne do duchów postacie. Na prawo od szlaku widać wyraźnie pochylonego mężczyznę. Po lewej stronie, nie wiadomo, czy to kołek, czy wyprostowana istota, której cześć oddaje jej odpowiednik z łukiem? Być może jest to tylko korekta pierwotnego motywu, który artysta odrzucił, a który teraz zdaje się dopiero wyłaniać.

I nagle rozpoznaje się dość wyraźnie mężczyznę w kapeluszu, który robi coś dalej w lesie. Najpóźniej teraz zdajemy sobie sprawę, że malarz znany był również z symboliki.

---

Las bukowy · Ferdinand Hodler