Obraz Jeana Leona Gerome'a "Pojedynek po maskaradzie" jest urzekająco dramatyczny. Osadzony w atmosferze zimowego poranka, śmiertelnie ugodzony sztyletem mężczyzna zapada się pod ziemię po lewej stronie obrazu. Podobnie jak inni pojedynkowicze ubrany jest w kostium. Co znamienne, jego szata jest biała, podczas gdy jego przyjaciel, który w konsternacji osunął się na ziemię, oraz oddalający się mężczyźni mają na sobie kolorowe ubrania. Jedyne, co płynie na czerwono, to krew z rany na prawej piersi. Plami ona czystą białą szatę opływającą w wielu fałdach jego ciało.

Jak Chrystus zdjęty z krzyża, leży w ramionach swoich trzech wiernych towarzyszy. Widz widzi kontr-grupę tylko z boku, ewentualnie z tyłu. Ale ci dwaj mężczyźni oddalili się już z miejsca zbrodni. Z pochyloną głową kroczy zwycięzca, jego wyrzuty sumienia są wyczuwalne. Co ciekawe, Gerome wie, jak umieścić miecz i brązową szatę pomiędzy tymi dwiema grupami. Ukośna linia na obrazie pokazuje: Granica została przekroczona, nie ma powrotu ze śmierci do życia!

W jaki sposób malarz wykorzystuje naturę w tym obrazie? Pojedynek odbył się na polanie w lesie. W tle po lewej i prawej stronie rozciąga się las. Ścieżka prowadzi w dal, prowadzi do nieba. Ale w tej naturze nie ma nic pocieszającego. Jest szaro, zimno, goło i nieprzyjaźnie. Jak niemi świadkowie, silne drzewa za upadłym mężczyzną wyciągają swoje gałęzie ku niebu. Dla kontrastu, drzewa po prawej stronie wydają się słabe i cieniste. Na scenie, która jeszcze kilka minut wcześniej była naznaczona walką na śmierć i życie, dominuje żałoba.

Obraz skłania do refleksji. Kostiumy zdradzają, że przed fatalnym spotkaniem obu mężczyzn musiało się odbyć wystawne przyjęcie kostiumowe. Oczywiście w roli głównej wystąpiła niewidzialna kobieta. Nieporozumienie i sztywna konwencja doprowadziły więc do takiego zakończenia, które w artystyczny sposób doskonale oddaje moment śmierci.

---

Pojedynek po maskaradzie · Jean Leon Gerome