Ogólnie przez Europę Wschodnią rozumie się europejską część Rosji, Białoruś, Mołdawię i Ukrainę. Pod względem kulturowym i historycznym kraje Europy Wschodniej są w dużej mierze ukształtowane przez Kościół prawosławny. Jednak pod względem etnicznym, językowym i kulturowym do Europy Wschodniej zalicza się także Węgry, Rumunię, Czechy, Estonię, Litwę i Łotwę.

W Rosji przez prawie 800 lat artyści tworzyli ikony wyłącznie w technice tempery jajowej. Dopiero na początku XIX wieku zaczęli nabywać umiejętności, które malarze europejscy posiadali od czasów renesansu. Związek malarstwa rosyjskiego ze sztuką Hiszpanii, Włoch i Niemiec wyraziście ukazują prace Pawła Fiedotowa, Aleksandra Iwanowa i Iwana Ajwazowskiego. Założyli oni stowarzyszenie artystów, które zbuntowało się przeciwko dyktowanemu stylowi malarstwa imperialnej, petersburskiej Akademii Sztuk Pięknych.

Ze względu na sytuację polityczną rozwój malarstwa w Europie Wschodniej postępował w ostatnich dziesięcioleciach wolniej niż na Zachodzie. Ze względu na brak informacji i możliwości realizacji, większość artystów nie była w stanie podążać za nowymi trendami, lecz raczej zachowywała i doskonaliła swoje dotychczasowe techniki malarskie i ekspresyjne. Powstające dzieła można więc przypisać osobistemu rozwojowi malarzy, a nie trendom mody. Przede wszystkim dawne bliskie związki wielu rumuńskich malarzy z impresjonistami są nadal widoczne w wielu ich dziełach. Należy wspomnieć między innymi o współczesnych malarzach, takich jak Theodore Vescu czy Dan Bajenaru.